Pemuliharaan pokok nadir
Buah ciku (Manikara achras).
Justeru, pokok buah-buahan nadir memiliki maksudnya yang sama iaitu, pokok buah-buahan yang jarang ditemui.
Bahkan sesetengah spesies pokok tersebut hanya boleh boleh ditemui dan dikenal pasti oleh pakar barulah diketahui bahwa buahnya boleh dimakan mahupun tidak.
Malah, terdapat juga pokok serta buah-buahan nadir tersebut hanya boleh didapati di kawasan atau negeri-negeri tertentu sahaja menjadikannya amat jarang temui apatah lagi dijadikan hidangan.
Oleh kerana buah-buahan tersebut jarang ditemui dan dijadikan makanan, kebanyakan spesiesnya semakin dipinggirkan sekali gus boleh menyebabkan kepupusan.
Menyedari kepentingan generasi spesies buah-buahan tersebut perlu dikekalkan, Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia (MARDI) dengan kerjasama Lembaga Kemajuan Terengganu Tengah (Ketengah) mengorak langkah mengumpulkan spesies buah-buahan nadir.
Dua buah pulau iaitu Pulau Tekak Besar dan Pulau Sungai Tekak di Tasik Kenyir, Terengganu telah dipilih berdasarkan kesesuaian kawasan, faktor tanah serta boleh dijadikan tarikan utama pelancong di tasik tersebut.
Menurut Penolong Pengurus KIH Jabatan Pelancongan dan pembangunan Tasik Kenyir, Adnan Awang Sulong, kedua-dua pulau tersebut dijadikan kawasan penanaman pokok buah-buahan nadir serta pusat penyelidikan dan juga pendidikan.
Tambahnya, projek yang dilaksanakan sejak 2008 tersebut kini telah memasuki fasa terakhir sebelum dibuka kepada orang ramai kelak.
“Secara keseluruhan, Taman Tropika Kenyir berkeluasan tujuh hektar (ha) dan antara taman-taman lain yang turut diwujudkan di tasik tersebut adalah Taman Burung, Taman Orkid, Taman Rama-Rama dan Taman Rambutan.
“Objektif penubuhan taman-taman tersebut adalah untuk menambah daya tarikan di samping atas tujuan kajian dan penyelidikan," katanya ketika ditemui dalam program lawatan bersama MARDI ke Terengganu baru-baru ini.
Ujarnya, bagi Taman Tropika, pihaknya mendapatkan tenaga kepakaran daripada pihak MARDI sebagai konsultan dan pelaksana projek tersebut.
“Sehingga kini, hampir 1,500 pokok melibatkan 112 spesies telah ditanam di kedua-dua belah pulau tersebut," katanya.
Pegawai Penyelidik, Pusat Penyelidikan Sumber Strategik MARDI, Dr. Razali Mispan berkata, pihaknya turut melaksanakan pelbagai kajian biodiversiti di samping terus menerus mencari baka dan pokok buah-buahan nadir untuk ditanam di kedua-dua pulau tersebut.
Malah katanya, Taman Tropika tersebut juga bakal dijadikan sebagai Out Reach Station yang memberi tumpuan terhadap kajian berkenaan kepelbagaian bio.
“MARDI turut melaksanakan pelbagai ekspidisi inventori di sekitar Task Kenyir.
“Malah, kami juga turut menemui pokok Melaka yang sedia ada di salah sebuah pulau tersebut," katanya.
Terbaru, menurut Dr. Razali kira-kira 40 spesies pokok buah-buahan nadir baru telah ditanam di Taman Tropika tersebut termasuklah buah-buahan bermusim dan yang tidak bermusim.
Antara pokok buah-buahan nadir yang ditanam di sana adalah seperti buah ajaib, mahkota dewa, buah melaka, buah pokok arang, kedondong, durian dan pelbagai lagi.
Selain dipenuhi dengan pokok buah-buahan nadir, salah sebuah pulau turut dibangunkan dengan pelbagai prasarana seperti dewan, bangunan makmal, bilik penerangan, galeri, bilik mesyuarat serta trek sekitar pulau.
Kemudahan tersebut adalah bertujuan memudahkan orang ramai yang datang melawat ke Taman Tropika tersebut.
Laluan trek berlantaikan blok konkrit serta juntaian tali sebagai tempat berpaut memudahkan orang ramai untuk meneroka ke seluruh pulau sambil menikmati pelbagai jenis buah-buahan yang terdapat di sana.
Ditanya adakah terdapat pihak-pihak lain yang berminat untuk melakukan kajian mahupun kerjasama dalam projek Taman Tropika, Dr. Razali menyatakan fasa kedua projek tersebut adalah menjalinkan kerjasama antara institusi pengajian tinggi (IPT).
Antara institusi yang menunjukkan minat adalah seperti Universiti Malaysia Terengganu (UMT) dan Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA) bagi melaksanakan program kesedaran serta pelbagai jenis penyelidikan.
Dalam pada itu, jelas salah seorang bekas pegawai penyelidik MARDI yang bertanggungjawab menjayakan projek Taman Tropika di Tasik Kenyir, Dr. Abdul Jalil Zakaria, biarpun pokok buah-buahan tersebut ditanam di kawasan pulau namun ia tidak terlepas daripada gangguan binatang liar.
“Seperti yang kita sedia maklum, kawasan pulau ini dikelilingi dengan hutan belantara yang masih terpelihara dengan baik.
“Kehadiran hidupan tidak dapat kita elakkan, dan itu merupakan antara cabaran semasa awal pembabitan saya menguruskan kawasan Taman Tropika ini," katanya.
Antara hidupan liar yang sering ditemui mencari makanan di pulau tersebut adalah monyet serta tapir.
Ujar Dr. Abdul Jalil, kehadiran tapir di pulau tersebut tidak menjadi sesuatu yang janggal kerana haiwan tersebut mampu berenang.
“Makanan kegemaran tapir di pulau ini adalah daun nangka, dan semasa peringkat awal penanaman dahulu kita memang mengalami masalah gangguan daripada haiwan ini.
“Justeru itu, pihak MARDI terpaksa memagar pokok tersebut serta beberapa lagi pokok lain yang sering diganggu monyet," katanya.
Antara cabaran lain membangunkan kawasan Taman Topika tersebut adalah keadaan ekosistem semulajadinya.
Comments
Post a Comment